"Shfrytëzimi i burimeve të ripërtëritshme të energjisë dhe zëvendësimi i qymyrit me gaz është një nga interesat tona më të rëndësishme strategjike. Në këtë drejtim, ne kemi zhvilluar një plan strategjik serioz të energjisë dhe një nga pikat e “Aksioni 21", përveç ambientit jetësor, është edhe energjetika", tha Kryeministri i Republikës së Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev në konferencën e sotme për shtyp me temë tranzicioni energjetik me fokus në kapacitetin më të madh energjetik në vend, REK Bitola.
Kryeministri Zaev bashkë me drejtorin e përgjithshëm të Elektranave të Maqedonisë së Veriut(EMV), Vasko Kovaçevski dhe drejtorin e Kombinatit të minierës energjetike – REK Bitola, Zllatko Qurçievski, i theksuan angazhimet për zbatimin e skenarit të gjelbër si më të pranueshëm për zhvillimin e vendit, i cili duhet të sigurojë përfitim ekonomik dhe ekologjik.
Kryeministri Zaev theksoi se në tre vitet e fundit në mënyrë intensive investohet në gazifikimin e vendit, planifikohen centrale fotovoltaike në tokë private dhe shtetërore. Theksoi se qëllimi është në pesë vitet e ardhshme të hyjë në cikël investues i cili do të sigurojë që vendi të jetë më i gjelbër, por edhe më racional dhe efektiv në sektorin energjetik.
“Më konkretisht, planet janë që deri në vitin 2026 të ndryshohet blloku i parë i kapacitetit më të madh energjetik në vend, REK Bitola i cili funksionon në qymyr, me termocentral të tensionit fotografik. Deri në vitin 2024, REK Bitola do të shkëpus bllokun e parë që punon me qymyr për ta zëvendësuar atë me termocentral gazi bashkë-gjenerues me një kapacitet prej 250 megavat për prodhimin e energjisë elektrike dhe ngrohjen e Manastirit.
Dy blloqet e tjera do të modernizohen deri në vitin 2023 me rikonstruimin e plotë të filtrave elektrostatik, ndërsa deri në vitin 2026 me desulfurizim dhe dekarbonizim të plotë, i cili do të zgjasë kohën e tyre të shërbimit, por gjithashtu do të përmirësojë pranimin mjedisor dhe do të përmbushë standardet evropiane. Me qëllim që të sigurohet stabiliteti i sistemit të energjisë, i gjithë procesi është gradual," tha Zaev, duke shtuar se qëllimi është ta bëjmë vendin një nga ato vendet evropiane që nga lëndët djegëse fosile u zhvendos kryesisht në objektet e energjisë që do të përdorin diellin, erën, ujin dhe gazin natyror.
Kovaçevski theksoi se prodhimi i energjisë elektrike me emision më të ulët është një qëllim afatgjatë. Ai shtoi se transformimi i energjisë tashmë ka filluar, me një shembull që është i njohur tashmë në të dy kornizat rajonale dhe evropiane, përkatësisht projekti REK Oslomej dhe transformimi i tij nga një kapacitet prodhues qymyri në një kapacitet që prodhon energji elektrike nga dielli.
"Ndërtimi i tre elektranave fotovoltaike atje tashmë ka filluar. Për më tepër, termocentralet fotovoltaike do të ndërtohen pranë ose në qarqet dhe në të gjitha kapacitetet tona tjera të prodhimit. Në lidhje me burimet e tjera, ne po zgjerojmë prodhimin e mullinjve të erës. Parku i mullinjve të erës Bogdanci është duke u zgjeruar dhe një projekt të ri të mullinjve të erës - Miravci. REK Bitola, si prodhuesi më i madh i energjisë elektrike, gjithashtu do t'i nënshtrohet një transformimi në lidhje me karburantin bazë për prodhim, i cili është qymyri. Ky është një proces që do të shkojë paralelisht me zgjerimin e portofolit tonë të burimeve të ripërtërishme, nga dielli dhe era dhe ndërtimin e projektit kapital të hidrocentralit Çebren. Të gjitha këto punë duhet të kryhen paralelisht dhe në faza dhe afate të harmonizuara në mënyrë që zëvendësimi i një burimi të energjisë elektrike me një pastrues tjetër dhe më të pranueshëm, pa rrezikuar stabilitetin energjetik të vendit”, tha Kovaçevski dhe shtoi se projektet për REK Bitola janë në drejtim të ndërtimit në vitet e ardhshme të ndërtohet një termocentral gazi bashkëprodhues prej 250 megavat brenda kombinatit, i cili do të prodhojë energji elektrike dhe ngrohje për sistemin e ngrohjes në Manastirit, Mogillë dhe Novaci.
Drejtori i “REK Bitolla” Qurçievski tha se termocentrali shënon 40 vjet nga fillimi i funksionimit dhe përfshirjes së Bllokut 1 në sistemin elektrik të vendit dhe që nga ajo kohë një vëllim i tillë i furnizimit të makinerive nuk ka ndodhur.
“Nga viti 2008 deri më sot ishin furnizuar vetëm disa makina për nevojat e Minierës, Brod –Gneotino, Pikërisht për këtë Rek Bitola në punën e saj u mbështet në mekanizmin ndihmës nga firma të jashtme private. Për këto shërbime Rek Bitola në periudhën 2006-2020, ka paguar mbi 120 milionë euro. Premtuam dhe furnizuam mekanizim personal për nevojat e minierave të REK Bitola. Kemi nënshkruar 16 kontrata me 5 kompani për furnizimin e 36 makinerive dhe kamionëve. Lëndë e furnizimit janë ekskavatorët, buldozerët, kamionët, vinçat, cisternat, graduesit, ngarkuesit, makinë që hap gropa. Mekanizimi është nga prodhues të njohur dhe të provuar si Volvo, Komatsu, Renault, Belas dhe të tjerë, të cilët me cilësinë që ofrojnë garantojnë cilësi në kryerjen e punëve. Shpresoj se ju kujtohet se cilësia ishte kriteri themelor në të cilin ky menaxhim i SHA EMV dhe REK Bitola gjatë njoftimit të shpalljeve për furnizimin e mekanizimit vetanak për tre vitet e fundit. Për më tepër, në mënyrë që të kursejmë paratë e qytetarëve, sepse ne jemi një shoqëri në pronësi të Qeverisë, më shumë se dyfish kemi ulur vlerën e furnizimit të dyfish makinerive nga tenderi i shpallur në qershor të vitit 2017. Procedurat e gjata të tenderit nuk na ndikuan në qëllimin dhe unë jam jashtëzakonisht i kënaqur me rezultatin përfundimtar. Me marrëveshjet që kemi nënshkruar sot, REK Bitola do të plotësojë rreth 40 % të nevojave për makineri ndihmëse", tha Qurçievski dhe shtoi se blerja e makinerive të veta për nevojat e minierave në REK Bitola është lajmi i parë i mirë që vjen nga kombinati pas një kohe të gjatë.
Në konferencën për shtyp në lidhje me gazifikimin, u theksua se së shpejti në vend do të ketë një total prej 372 km tubacion gazi nga rrjeti i transmetimit në vend.
