Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, në Ohër, mbajti fjalim dhe zyrtarisht e hapi “Prespa Forumin për Dialog”, me temë “Rruga drejt Prespës”.

Në fjalimin e tij ai rikujtoi përvojat nga e kaluara kur rajoni i Ballkanit Perëndimor ishte vendi ku ndërtoheshin mure dhe u fokusua në të tashmen kur shtetet e rajonit vendosin standarde të reja dhe ndërtojnë ura.

Siç tha ai, me Marrëveshjen e Prespës, bota u bë me një Ballkan të ri, evropian, Ballkan që tregon si synimet ashtu edhe kapacitetet për të qenë një pjesë e lirë, e lidhur, po aq e vlefshme dhe po aq e rëndësishme e botës së përparuar.

"Në kohëra të kthesave të mëdha globale dhe ideologjike, radikalizime dhe pasiguri, ne jemi bërë ofrues të zgjidhjeve dhe paqes. Ne sollëm shpresë. Nuk ka asgjë që një udhëheqës do të donte të linte pas për vendin e tij", tha Kryeministri Zaev.

 Krahas Kryeministrit Zaev, në hapjen zyrtare mbajnë fjalim edhe ish Kryeministri i Republikës së Greqisë, Aleksis Cipras, ndërmjetësuesi në kontestin me emrin, deputet special i Parlamentit të Përgjithshëm i KB-së, Metju Nimic, ndihmës sekretari shtetëror i SHBA-ve Filip Riker, Eurokomisari për buxhet Johanes Han, diplomati i Francës dhe ambasador Riçard Le Roj, Federika Mogerini, përfaqësuese e mëparshme e lartë e BE-së dhe Xhorxh Robertson, ish Sekretar i Përgjithshëm i NATO-s, Kryetari i Kuvendit të Maqedonisë së Veriut, zëvendëskryetari i Qeverisë i ngarkuar për çështje evropiane Nikolla Dimitrov, ministri i Punëve të Jashtme Bujar Osmani, ministrja e Mbrojtjes Radmilla Shekerinska dhe kryetari i BDI-së Ali Ahmeti.

Në vazhdim fjalimi i plotë i Kryeministrit Zoran Zaev:

“Për mua është e qartë se përvojat e vjetruara thonë se në politikë nuk ka miqësi, vetëm interesa.

Nëse është kështu dhe nëse ne u përmbaheshim verbërisht përvojave dhe së kaluarës, unë ju sfidoj të imagjinoni nëse do të kishte një zgjidhje nëse do të mendonim vetëm për interesat e dy vendeve ndaras?

Në kërkim të një përgjigje për këtë pyetje, ne i bëmë vetes edhe disa pyetje:

Çfarë është, nëse nuk është miqësi, kur kujdesesh me të njëjtin përkushtim për interesat e partnerit tënd politik si për të tuat?

Çfarë është nëse nuk është miqësi, kur është më e rëndësishme të krijoni atmosferë në të cilën do të bisedohet për çështjet më të diskutuara për të cilat ka mbizotëruar qëndrimi se nuk ka zgjidhje?

Kjo është arsyeja pse unë dhe shoku im Aleksis Cipras, atëherë Kryeministër i Greqisë, u zotuam të krijonim një atmosferë kaq miqësore, saqë ne do të ushqejmë po aq të rëndësishme  për zgjidhjen për të cilën po përpiqeni.

Ky përcaktim i yni  tregoi se nuk janë të gjitha stereotipat rregull dhe se kur thyhen krijohet energji për modele të njëjta të sjelljes dhe vendosjes së miqësive të reja dhe marrëdhënieve mes shteteve dhe politikanëve.

Në këtë mënyrë veprojnë miqtë, që duan të gjejnë zgjidhje, kompromis.

Tani do më lejoni t’i përshëndes të nderuarit dhe mysafirët e dashur, miq, kolegë, përfaqësues të mediave, qytetarët.

Është nder i madh t’ju uroj mirëseardhje në një moment të tillë. Jemi këtu pas tre viteve nga Marrëveshja e Prespës. Tre vite nga nënshkrim i cili bëri kthesë historike në marrëdhëniet maqedonase-greke dhe ta zhbllokojë integrimin euroatlantik të Maqedonisë së Veriut.

Jam i lumtur dhe krenar që mes ne janë njerëzit kryesor të cilët me angazhimin dhe përkushtimin e tyre ishin pjesëmarrës të rëndësishëm në procesin, në rrugën për në Prespë.

Është shumë e bukur pamja i një numri kaq të madh të miqve, të cilët ishin të zëshëm dhe të guximshëm në këtë tregim.

Ju falënderoj nga zemra që besuat te ne dhe në mundësinë për të gjetur zgjidhje edhe atëherë kur shumë prej jush thoshin se opsionet janë të shteruara.

Por, ja, sot, ne jemi NATO. Sot, Maqedonia e Veriut është pjesë e barabartë e aleatit më të fuqishëm në botë.

Treguam se ndryshimi është i mundur. 

Nga një shtet i robëruar, ne jemi bërë një shembull bashkëkohor që të gjithë e quajnë një histori suksesi. Nga një shtet me prirje autoritare, me liri të mohuar ose pa lirinë e shprehjes dhe me liri të kufizuara mediatike, demokracia jonë është konsoliduar dhe po përparon çdo ditë. Sot, unë jam krenar që përmes "Forumit të Prespës për Dialog", ne jemi duke krijuar vlera të reja demokratike.
 

Nga perspektiva e sotme, me të drejtë mund të them se në zgjidhjen e çështjes tre-dekadëshe me Greqinë, ne përdorëm një metodologji që nuk ishte e njohur deri atëherë. Ato që ishin një problem menjëherë, dhe pa diplomaci nga palë të treta, filluan ta zgjidhin problemin.

Kontesti mes Greqisë dhe Republikës së Maqedonisë së atëhershme ishte një precedent në historinë politike dhe për zgjidhjen e saj ishte e nevojshme të gjente një zgjidhje për të cilën nuk kishte asnjë shembull në historinë politike dhe marrëdhëniet ndërkombëtare. Nevojitej një zgjidhje inovative, e cila do të dalë jashtë kornizës.
 
Dhe erdhëm deri në zgjidhje. Atëherë kur të gjithë thoshin se është e pamundur!
 

Ne i dhamë fund një kontesti. Ne u kemi dhënë fund mosmarrëveshjeve me vite që kanë ngritur një mur që ka penguar marrëdhëniet miqësore midis fqinjëve.

Më e rëndësishmja, ne i kemi dhënë botës një Ballkan të ri. Evropian. Një Ballkan që, këtu, tregon synime dhe kapacitete për të qenë një pjesë e lirë, e lidhur, po aq e vlefshme dhe po aq e rëndësishme e botës së përparuar. Në kohëra të kthesave të mëdha globale dhe ideologjike, radikalizmit dhe pasigurisë, ne jemi bërë ofrues të zgjidhjeve dhe paqes. Ne sollëm shpresë. Nuk ka asgjë që një udhëheqës do të donte të linte pas për vendin e tij.

Të nderuar,

Gjatë mandatit të kësaj Qeverie, pata nderin të botoj më shumë lajme të mira. Një nga më të mirat ishte zgjidhja e kontestit midis Maqedonisë së Veriut dhe Greqisë.

I vlefshëm ishte momenti më 17 qershor në Prespë kur Aleksis dhe unë shtrënguam duart duke kumtuar lajme të mira për popujt tanë. Unë pashë lot te shumë maqedonas dhe grekë, në Nivici dhe Oteshevë. Sytë e gazetarëve, politikanëve dhe zyrtarëve shkëlqyen. Sot, e dimë se ia vlente.

Sot ne po korrim frytet e mosmarrëveshjes. Më në fund kemi përfunduar kartën tonë të identitetit në KB. Tani kemi marrëdhënie jashtëzakonisht të mira me Greqinë dhe kemi përmirësuar seriozisht bashkëpunimin dypalësh. Investimet ekonomike janë në rritje, bizneset tona po bashkëpunojnë si kurrë më parë, dhe ne tashmë kemi vendime për investime të përbashkëta në projekte të tubacioneve të gazit si ai në Aleksandrupoli.
 
Me këtë kontribuuam që të përforcohet stabiliteti rajonal dhe të nxitet zhvillimi i Ballkanit Perëndimor. 

Si liderë të vendeve tona, u detyrohemi qytetarëve të zgjidhim problemet, të ruajmë paqen dhe të krijojnë kushte për zhvillim dhe një jetë më të mirë për të gjithë.

Arritja e një Marrëveshjeje të tillë kërkonte besim se problemet mund të zgjidheshin dhe një vizion të qartë. Por nevojitej edhe durim dhe këmbëngulje. Marrëveshja kishte për qëllim kapërcimin e një të kaluare plot mosbesim dhe ndërtimin me të vërtetë të një të ardhme të përbashkët.

Të nderuara mike dhe miq,

Ballkani gjithmonë ka qenë rajon me dinamike të veçantë intensive drejt të cilit sytë e opinionit ndërkombëtarë nuk e kanë pasur luksin t’i mbyllin.

Kthesa që e bëri Marrëveshja e Prespës i dha drejtim tjetër edhe kontekstit të tërë rajonit.

Marrëveshja shënoi fund të një epoke dhe fillim të kapitullit të ri, si për të dyja shtetet ashtu edhe për rajonin më gjerë. Kur bashkëpunimi është konstruktiv dhe në vullnet të mirë, paqja manifestohet me sekuencë natyrore.

Bota ka pranuar që nga Ballkani mund të vijë një histori suksesi, e cila duhet dhe mund të ketë një efekt domino në çështje të tjera të hapura në rajon, përmes vlerës së saj themelore dhe kjo është - një zgjidhje është e mundur kur ekziston një vullnet i qartë.
 Edhe unë edhe Aleksis ishim plotësisht të vetëdijshëm se i vendosim në rrezik karrierat tona politike.

Karrierat politike nuk janë një grup vendimesh politike që ju paketoni për portofolin tuaj për t'i mbajtur me vete nga zgjedhje në zgjedhje pa rreziqe, gjithmonë në zonën e sigurisë politike.

Ne zgjodhëm të lëmë zgjidhje si gjurmë pas nesh. Zgjidhje për qytetarët dhe shoqëritë tona, jo vetëm për ne dhe për partitë tona politike. Një të ardhme për rininë tonë.
 

Një qasje e tillë duhet të merret ndaj të gjitha sfidave aktuale dhe të ardhshme.
 

Të tillë janë udhëheqësit e Evropës. Çfarë do të ishte Evropa sot po të mos ishin liderët të cilët në skenën politika dolën me vendime politike për t’u mbajtur mend? Çfarë do të ndodhte po të mos ishte trashëgimia e tyre politike, për shkak të së cilës ne sot shijojmë frytet e vizionit të tyre? 

Ballkani mundet, Ballkani realizon, Ballkani është shpresa e re e Evropës, Ballkani është Evropë. Ne sot, bazuar në përvojën tonë nga rruga për në Prespë dhe Marrëveshjen me Greqinë, ne mund ta themi atë lirisht me të drejtë të plotë. Ne jemi Evropë, më shumë se kurrë.

Ju faleminderit”.