ФОКУС: Учебната година стартуваше со предупредувачки штрајк. Но, некаде работеа, некаде не работеа учителите и наставниците. Како го коментирате сето тоа? Немаше притисоци?

ЗАЕВ: Јас водам левичарска влада, за нас синдикатите се многу важни. Тие се сериозен коректив во функција на балансирање на односите работник – работодавач, без разлика дали се работи за јавни институции или за приватни институции. Синдикатите треба да бидат дури и посилни и поорганизирани поради тоа што гледаме деловните луѓе се организирани во комори, тие имаат свои цели и ги постигнуваат своите цели. Синдикатите мора да јакнат во иднина за да може секако да имаме баланс каков што има секоја нормална земја. Правото на протест за мене е свето право и секој граѓанин поединец организиран во синдикална организација го има како право.

ФОКУС: Поентата е дека платите им ги зголемивте за 5 отсто, а од СОНК бараа 25 проценти. Колку овие сите ветувања што ги имавте за покачување плати, од доктори до наставници, е возможно да ги остварите?

ЗАЕВ: Ние ги реализираме ветувањата и верувам дека до крајот на мандатот ќе ги исполниме. Ако не 100 проценти, преку 90, имајќи предвид каква руина затекнавме, пред сѐ, од аспект на финансии, ограбена држава, задоволен сум од постигнувањата. Конечната цел е севкупните плати да растат во државата, не само во јавната администрација, туку и во приватниот сектор. Од 1 септември платите пораснаа за дополнителни 5 проценти или 10 проценти за две години. И тоа е важно, бидејќи мали се платите на наставниците и на професорите, а ќе продолжиме и понатаму. Но, според мене за штрајкот беше избран лош термин, особено за првачињата. Штрајкот е нивно право, и протестирале или не, ние ќе продолжиме да разговараме. Мора да се систематизираат работите во секој од ресорите. Во културата направивме нивелација, урамниловка на профилите советници,тоа го направивме во труд и социјална политика и се случија покачувањата на платите. Треба да се случат и во образованието. Да се знае кои се критериумите, кои се нормативите.

ФОКУС: Она што е најактуелно сега се преговорите што ги водите со опозицијата околу Законот за јавно обвинителство, статусот на СЈО, особено затоа што тој закон е еден од условите што го бара Брисел за да добиеме датум за преговори. Можно ли е да кикснеме на овој услов?

ЗАЕВ: Прво, законот е многу важен за дома. Не ни е услов за одлуката што кон средината на октомври ќе се носи во Европскиот совет, но може некој да ни го земе за забелешка зошто и тоа не е завршено. Во извештајот тоа не е спомнато, односно не е услов, извештајот е основата за одлучување, тој е стопроцентно позитивен според нас, тоа го потврдија меѓународните институции како што е Европската комисија, но и земјите-членки во своите коментари. Но треба да го решиме како заради потребите дома, така и да дадеме некој дополнителен аргумент. Јас сум постојано оптимист по многу прашања и така и по ова прашање.

ФОКУС: Од каде го црпете оптимизмот кога ставовите ви се ептен спротивставени?

ЗАЕВ: Преку оптимизмот си давам и себе волја да успеам во нешто за кое работам. Затоа и вака коментирам зашто искрено мислам дека ќе се најде решение на законот иако морам да кажам дека не е така лесно. И не можам да кажам дека се работи од двете страни во интерес на државата, во интерес на сочувување на предметите, а и целиот систем во кој вложила државата како Специјално јавно обвинителство да има гарантирана иднина. Таму има изградено капацитети, државата вложила во нив, а и други земји помогнале, како Холандија, САД, во неговата опременост, екипираност и имаме законска обврска да го сочуваме тој систем да продолжи понатаму.

ФОКУС: Факт е дека преговараат и луѓе од опозицијата кои се осомничени од Специјалното јавно обвинителство. И логично е да се очекува дека никој не сака да си ја стави сам јамката околу врат.

ЗАЕВ: Јас сум свесен дека ВМРО-ДПМНЕ знае дека непостигнувањето решение надвор од принципиелните причини е покажување прст кон нив. Зошто? Поради тоа што голем дел од предметите се однесуваат за истраги поврзани со поранешната власт, а таа беше предводена од ВМРО-ДПМНЕ. Тие сѐ уште имаат луѓе во нивните врвови на партијата, кои најблаго кажано се осомничени. Предметите мора да имаат иднина, тоа е обврска на државата. Дали се во суд, дали се во предистрага или во истрага, тие мора да имаат иднина. Затоа што ако има индиции, докази за криминал, тоа треба да се истражи, а исто така и да се процесуира. Во тој дел должност на институциите е да ја гарантираат иднината на тие предмети. Таму каде што има докази, каде што има сомневања, сите закони, и Кривичен законик и Закон за кривична постапка гарантираат дека процесите мора да продолжат.

ФОКУС: Со кое судство и со кое обвинителство!? Тука немаше никакви промени по смената на власта. Ако некој човек бил податлив да служи на одредена гарнитура, јас не верувам дека преку ноќ ќе добие интегритет.

ЗАЕВ: Суштината е дека првата порака што ја испративме, која според мене е многу важна, и од која никогаш не треба да се откажеме е немешањето на извршната во правосудската власт.

ФОКУС: Вие едно време станавте претседател на телото за реформи, што се смета како наметнување на извршна врз судската власт. Така се доживеа и вашиот предлог Вилма Русковска да биде нов јавен обвинител за организиран криминал и висока корупција.

ЗАЕВ: Да ги појаснам работите уште еднаш. Советот за реформи во правосудството е формиран од страна на владата, и само владата може да го формира. Премиерот беше претседавач бидејќи се работи за легислативата, за законодавството. Воопшто, до ден денеска, тоа тело, еве и без мене, зашто јас сум повлечен можеби половина година, нема делокруг на работа во фазата на имплементација на законите, односно во делењето на правдата, во поднесувањето обвинителни акти. Вториот дел, спомнувањето на обвинителката Вилма Русковска беше дека таа е актуелен шеф на одделот за гонење организиран криминал и корупција со мандат од четири години. Досега само една година е помината. Со нејзиното спомнување буквално ја испратив пораката дека нема повторно политичарите да седат и да избираат обвинители, туку би продолжила таа што веќе е избрана низ правосудните институции.

ФОКУС: Да, но Љубомир Јовески беше познато дека ќе биде избран, беше и на насловна на „Фокус“дека ќе биде нов јавен обвинител, иако тој уште немаше аплицирано. И токму тој потоа помина и во Советот на обвинители, и во Влада и во Собрание. Тоа мене ми е сигнал дека се е однапред политички договорено.

ЗАЕВ: Дали името на Јовески излегло во јавност пред да биде кандидиран, веројатно тој имал намера да се кандидира, ако дал свој коментар во „Фокус“ или на медиум важен за државата. Наша задача беше да дадеме мислење како влада пред Советот на обвинители, кој го предлага на крајот и парламентот, кој и го избира, како што е постапката. Се трудевме да биде некој што важи за независен, поради тоа што може СДСМ да спомне име, како што Мицкоски спомна име Панчевски. Имаме власт, можеме да го кажеме нашиот став, но секогаш сме внимавале и тоа ја прави разликата меѓу сегашната и поранешната власт. И кога Јовески го избраа, немаше драматични коментари за поврзаност на власта. Да потсетам и дека Вилма Русковска беше заменик на Гордана Гешкоска. Таа работела случаи за кои ние сме имале јавни коментари како партија во одредено време.

ФОКУС: Поранешниот јавен обвинител Шврговски ги третираше Русковска и Гешкоска за неспособни.

ЗАЕВ: Значи, јас го кажувам својот коментар каков бил секој во соодветно време. Но, во делот на кандидатите, Советот си донел одлука да избере кој да биде шеф на обвинителството за организиран криминал и корупција. И ние немаме намера да се мешаме во тоа. И не треба да се мешаме ако сакаме да остане независноста на судството.

ФОКУС: Зошто сте против или воздржани за ветинг во правосудството?

ЗАЕВ: Мислам дека прво треба да дадеме шанса да заврши процесот на финиширање на нашите интеграции. А тоа е датумот за почеток на преговорите со Европската унија и НАТО статусот.

ФОКУС: Тоа значи дека од следната година може да прифатите таков еден процес?

ЗАЕВ: Јас би разговарал за сѐ што ќе ги подобри состојбите во правосудството. Во тие рамки, и да се направи едно прочистување за да бидат граѓаните поспокојни, да знаат дека има професионалци. Веројатно треба и во многу други институции во јавната администрација да се направи таков вид на ветинзи, проверки на кредибилитетот на самата личност. Јас сум спремен бидејќи ние мора да се менуваме внатре. И поглавјата 23/24 што се однесуваат меѓу другото и на правосудството се сериозна можност да направиме систем во кој граѓаните ќе ни веруваат многу повеќе од колку сега.

ФОКУС: Сега за случајот „Рекет“ или поадекватно би било поткуп? Како дојде до вашата средба со Орце Камчев?

ЗАЕВ: Јас сум достапен човек. Мене може секој да ми пише порака. Во текот на изборната кампања добив порака од него дека е потребна итна средба, дека е важно и доцна вечерта ја закажав средбата. Се видов со господинот Камчев, кој ми ги презентираше доказите.

ФОКУС: Ги гледавте тие снимки?

ЗАЕВ: Ги гледав снимките и ги слушнав.

ФОКУС: Има уште снимки?

ЗАЕВ: Слушнав неколку разговори, кои ми беа презентирани. Тоа веднаш кај мене го разбуди поривот уште следниот ден да го пријавам случајот затоа што нели треба да бидеме пример како се постапува во вакви случаи. Го направив тоа, а потоа видов дека Камчев е викнат во Јавното обвинителство да ги презентира доказите, да даде исказ.

Тоа би го направил за кој било случај.

ФОКУС: Но, и потоа кога рековте дека се води некаква истрага или предистрага ја браневте Катица Јанева. Од тие снимки не стекнавте впечаток дека е инволвирана во некои сомнителни работи?

ЗАЕВ: Таму немаше докази, од тоа што го слушнав, дека Катица Јанева зела пари и дека е инволвирана во случајот. Јас и кон моите политички противници, секогаш сум ја почитувал пресумпцијата на невиност. Затоа што можете човек да го изнаказите буквално со зборовите, посебно ако тоа го вели премиер. Јас морам да бидам внимателен. Пресумпцијата на невиност е многу важна. Јас сум еден од тие што почнуваше протести пред Специјалното јавно обвинителство. И верувам во целиот тој систем.

ФОКУС: Зарем вие како опозиција ја почитувавте пресумпција на невиност? Кога ги објавувате бомбите безмалку ги осудувавте или ги обвинувавте функционерите од ВМРО-ДПМНЕ. А сега и многу приватни разговори од тие преслушувани разговори одат во етер.

ЗАЕВ: Секогаш сме ги избирале зборовите на нашите прес-конференции, да кажеме индиции што водат кон сомневања. Секоја прес-конференција завршуваше со спакувана папка и кривична пријава  до Јавното обвинителство. Тогаш во Зврлевски немавме никаква доверба. Впрочем за тоа беше СЈО на крајот формирано. Тоа беше филозофијата на објавувањето на т.н. бомби. Истовремено, сега жалам што истекуваат приватни разговори, но кога ние ги објавувавме го правевме тоа со огромна доза на внимателност.

ФОКУС: Дали Зоран Верушевски знае од каде протекуваат приватните разговори?

ЗАЕВ: Една работа сите треба да ја знаат. Минатата власт снимаше. А точно е дека тие разговори дошле до седиштето на СДСМ со помош на професорот Верушевски, тоа е јавна тајна. Знам дека при претрес кај Горан Грујевски, тогашниот шеф на Петта управа, беа запленети УСБ-а, хард-дискови, којзнае, секој можел да ги има тие разговори. Не сум разговарал за тоа со професорот Верушевски, тој е мој советник за национална безбедност, но дефинитивно сум убеден дека сето тоа што ние го поседувавме, стопроцентно е предадено во СЈО.

ФОКУС: Добро, но се водеше истрага, постојат некои шпекулации дека намерно се стопира затоа што се доаѓа до луѓе што се блиски до вас.

ЗАЕВ: До кој и да се доаѓа, еве, и преку ова интервју, охрабрувам до крај да ги истераат истрагите. Бидејќи и вие како новинар, водејќи се од поривот на вашите читатели, прашувате што бидна, од каде излегуваат разговорите. Тоа треба да се истражи, вистината да се соопшти.

ФОКУС: Веќе не се знае кој се снима. Излегоа снимки од кабинетот на Рашковски, снимки од такси на Павле Богоевски, кај Курто Дудуш, снимала државата, излегуваат приватни снимки, Орце Камчев снимал дома, да не ве има снимено и вас кога ви ги покажувал снимките?

ЗАЕВ: Не можам да кажам дали ме снимал. Ако снима секаде, можно е да ме снимал. Кога се влегува тука кај мене, прво се оставаат телефоните, според процедурата, за да може да имаме слободни состаноци.

ФОКУС: Има напредни техники и технологии...

ЗАЕВ: Верувам дека има. Сè што сум разговарал со некој, секогаш сум се водел од мојата одговорност како премиер. Треба да се постапува по закон, дури и кога доаѓа некој како што дошол тогаш и Боки 13. Сите луѓе бараат средба со премиерот, а при сите тие средби се обидувам да бидам позитивен пример за законско работење.

ФОКУС: Опозицијата најавува дека ќе има уште снимки, дури претседателот на Србија, Вучиќ најавуваше. Очекувате да излезе уште нешто драматично или каде завршиле парите?

ЗАЕВ: Не очекувам ништо драматично. Што и да има, на крајот има одговорност. За кој и да се однесува, треба да си одговара. Немам ни резерви, ни предрасуди за тоа. Јас сум горд човек. И во оваа пригода ќе кажам, да беше тоа пред три години, ќе беше високи претставници на власта да ги соберат парите. Телевизијата не ќе смееше да ја чепне никој бидејќи е провладина, а беше провладина 1ТВ. Камчев веројатно ќе мораше под закани да молчи, и толку, немаше да има случај. Сега е сосема спротивно. Премиерот го пријавува случајот, истрагата, гледате, како транспарентно се одвива? Комплетно се создадени сите услови, до крај да се истражи. Без разлика до кој ќе допре истрагата. И тоа како се променети работите во државата.

ФОКУС: Имавте ли контакти со Катица Јанева, лично, телефонски?

ЗАЕВ: Контакти со Катица Јанева сум имал само службено. Зборуваме за Законот за Специјално јавно обвинителство. Сум ги консултирал јавните обвинители во државата заради реформите…

ФОКУС: Но, како некои осомничени пратеници од СЈО, или нивни блиски, што гласаа за уставните амандмани, потоа нивните предмети поминаа со среќен крај! Во таа смисла е впечатокот дека извршната власт била во договор со СЈО или со судството...

ЗАЕВ: Знам дека има пратеници што гласаа за амандамните, а имаат предмети во судството, веќе процесуирани преку СЈО, а има предмети што се во истрага. Знам и дека дел од амандманите што беа принципиелни се прифатија, дел се одбија поради тоа што мнозинството не поддржуваше такви амандмани. Така што се беше многу транспарентно. И до ден денес, сите предмети се процесуираат, тоа е само по себе доказ дека немало мешање. СЈО беше создадено за да ги процесуира токму тие предмети за кои јас ги објавував бомбите.

ФОКУС: По 4 години завршија само неколку ситни предмети. Задоволен сте од учинокот?

ЗАЕВ: Неколку пати јавно кажувам колку сум незадоволен лично од бавноста на самите постапки. Не можам да кажам дали причината за тоа е во судот, дали е во обвинителот што е надлежен, па дал многу материјали што треба да се преслушаат, некои тоа го коментираат. Јас знам дека граѓаните очекуваат брзи разрешници, прецизни, со конкретни аргументи, посебно за изборните процеси како што е предметот ,,Титаник” или за тоа кој незаконски прислушувал. Но сите предмети се во судот и уверен сум дека ќе завршат со пресуди. Има веќе осудени високи претставници на власта со казна затвор, Мијалков е осуден, Груевски е осуден, Јанкулоска е осудена.

ФОКУС: Добро, некој е во Унгарија, некој шета слободно, но добро.

ЗАЕВ: Таква е состојбата во моментот.

ФОКУС: Излеговте со едно истражување за јавното мислење, каде што податоците што ги пласирате се дека СДСМ води пред ВМРО-ДПМНЕ. Сметате дека сите овие случаи и скандали што излегуваат, кои претходно ги споменував, не ви го намалија рејтингот?

ЗАЕВ: Секако дека го намалиле рејтингот. Пролетта СДСМ водеше 9 проценти пред ВМРО-ДПМНЕ. Сега гледаме некои 3,3 отсто според истражувањето. Ние бевме свесни дека еве ако Заев пријави ваков случај како поткупот, драмата ќе биде болна, ќе им биде тешко на граѓаните, но правната држава, правните процеси мора да бидат загарантирани. Криминал и корупција се случуваат во сите земји, прашањето е како државите се справуваат со тоа. И ние тоа го правиме денес. Верувам дека владата и СДСМ, како најголем партиципиент во оваа влада, ќе излезат како победник на крајот на денот затоа што дадоа шанса да течат процесите на истрагата и до крај да ги дадат сите одговори важни за граѓаните и да одговараат сите инволвирани. На крајот, тоа е и нашата обврска дома пред граѓаните и пред европските земји, затоа што тоа е борбата против криминалот и корупцијата.

ФОКУС: Останувате на оној став дека предверемени избори се можни дури во втора половина на октомври? Што ако не добиеме датум за преговори? Еднаш рековте дека во тој случај можни се предвремени избори.

ЗАЕВ: Јас реално очекувам 99 отсто да добиеме датум за преговори со ЕУ. НАТО за мене е завршена работа, зависи од Шпанија во моментов, која верувам дека ќе го заврши процесот на ратификација. Ние ги исполнуваме најголемите две историски стратешки цели за државата. При вакви околности треба да работиме дома. Да оставиме простор за економијата, за борбата против криминалот и корупцијата, правниот систем да си го средиме, здравството, образованието, културата, сè што е важно за граѓаните. Ако веднаш одиме на избори, тоа ќе донесе нови дисторзии на општеството. За 6 до 9 месеци застанува сè. Не можат бизнисмените и фирмите да планираат. Државата одамна ни немала редовни избори. Ред е да оставиме еден мандат, посебно ако се решени историските прашања. Ги исполнуваме нашите стратешки цели НАТО и ЕУ и верувам дека до декември не е соодветно решение, но крајот на октомври ние можеме да одиме на избори во 2020 година.

ФОКУС: Кога најавивте тужби за лажни вести за клевета и навреда, имавте реакција од новинарскиот еснаф. Во медиумската сфера и не направивте некои промени. Да ве потсетам дека како опозиција протестиравте пред Македонската телевизија, но таа не е променета.

ЗАЕВ: Трпиме штета и ние од тоа.

ФОКУС: Одевте дури и пред Сител телевизија. Но, еве, сте редовен гостин на тие медиуми кои ширеа лажни вести и клевети за сите нас.

ЗАЕВ: Јас сум еден од луѓето што се бореше за слобода и демократија. За мене слободата е светост. Сакам да ја има максимално во мојата земја. И се трудам да придонесам колку што е тоа возможно. При вака овозможена слобода, и оваа влада што ја водам јас, трпи штети. Значи, во меѓународните извештаи, најголемата забелешка на медиумите дека Македонската радио-телевизија е сè уште раководена од опозицијата. Но, треба да знаете дека законските решенија што се изгласаа во парламентот, каде што сега следува фазата на имплементација, беа усогласени со новинарската фела. И денес имаме пречки во Комисијата за избор и именување, што ја раководи опозицијата преку господинот Илија Димовски. Правиме напори на демократски начин да ги одблокираме процесите поради тоа што за нас клучна алатка во нормализирањето на медиумскиот простор е Законот за АВМУ, кој е регулатор на медиумите и другиот е за МРТВ.

ФОКУС: Урнисувањето на МРТВ почна во средината на 1990-тите, во време на СДСМ, а секоја следна власт дополнително го „средуваше“...

ЗАЕВ: Само да ве потсетам дека оваа влада даде дополнителни 20 милиони евра на МРТВ. Ги ослободивме граѓаните од радиодифузна такса, но ние определуваме од буџетот огромни пари за да јакнеме финансиската независност, да не зависи тоа ни од министерот за финансии, ниту од премиерот. Треба да се воспостават кредибилни органи на управување, програмски совет, главен уредник, уредници на програмите, генералниот директор, целиот менаџмент. Треба да има комплетна реформа и во МРТВ. Таа е на сите, сите ја плаќаме преку буџетот. Целта е да ја вратиме гледаноста.

ФОКУС: Сте размислувале за радикална реформа на јавниот сервис, како што тоа го направи Ципрас пред неколку години?

ЗАЕВ: Спремен сум да спроведеме и комплетен ветинг или распуштање со реизбор внатре. Но, не сакам да биде Заев кажа, готово! Не сум диктатор, јас се борев против режим, сакам заедно со фелата, заедно со новинарите, заедно со гледачите и слушателите на МРТВ тоа да се направи за да се создаде нешто наше, на сите граѓани, на кое ќе му веруваме, а притоа ќе биде реперот за сите други приватни медиуми во државата.

ФОКУС: Ветивте дека ова ќе биде година на економијата. Но, она што вие го пласирате како бројки и факти и она што го тврди опозицијата се драстично различни. Човек не знае во што да верува ако не е толку навлезен во економијата.

ЗАЕВ: На крајот останува перцепцијата на вас новинарите и на граѓаните да ценат што е. Бројките се неприкосновени. Значи ние бевме во период кога бруто-домашниот производ беше 0,2, -1,8. Невработеноста ја затекнавме 28 посто, после беше 24 посто, па 22,4, а тоа беа се уште лоши бројки. Сегашните бројки покажуваат сосема дека се промениле работите.

ФОКУС: Еве Мицкоски вели дека од почетокот на годината, заклучно со вториот квартал странските инвестиции изнесуваат 48, 7 милиони евра, а во мај и во јуни имаме дури одлив, негативно салдо на странските директни инвестиции.

ЗАЕВ: Опозицијата кажува со очилата со коишто таа гледа и ги претставува на тој начин. Притоа не кажува дека во вториот квартал се реализирале 119 милиони евра странски инвестиции, а тоа е вливање на сопственички капитал во државата. Одливот од 111 е фактуриран извоз на Џонсон Мети најмногу, но и на другите компании, а не наплатен. И тоа го минусира од 119-111 и останува нето осум, но тој ќе се плати. Ако не се платил во јуни, се плаќа во јули и во август.  Заради тоа што тоа е произведено тука, испорачано надвор и ќе се плати. Затоа се мерат на ниво на година. Лани беа 624, оваа година очекувам да бидат дури повеќе.

ФОКУС: Вие сте предвиделе, како што вели Мицкоски, 420 милиони евра за оваа година - капитални инвестиции. Но, во првите седум месеци се инвестирани нецели 105 милиони или четири пати помалку. Ќе се достигне ли до декември 420 милиони евра?

ЗАЕВ: Ќе поминеме преку 300, тоа се моите очекувања. Ама секоја влада се движела меѓу 70 и 90 проценти. Никоја влада од самостојноста, ниту во светот, нема повеќе од 90 проценти. Зошто? Заради тоа што капиталните инвестиции се врзани со имотно правни односи, постоење на проектна документација, успешност на јавните набавки во процесот. Конечно се раздвижија капиталните инвестиции. Капиталните инвестиции не е економијата, капиталните инвестиции може да ја помогнат економијата, економијата во моментов има 4,1 посто раст во првиот квартал, во вториот квартал очекуваме сериозен раст - не така голем оти имавме претседателски избори, нормално е. Невработеноста е падната на 17,8 и драстично паѓа и тоа не е одлив надвор од државата, конкретни 49.822 работни места се гледа каде точно се створени.

ФОКУС: Кој е соодносот на вработувања на буџетска сметка, а колку во приватен сектор? Бидејќи мене ми е разочарувачки дека и во оваа 2019 година секој тежнее да работи на државна сметка.

ЗАЕВ: Веќе не е така. Се променија работите. И се менуваат фала Богу на добро. Зошто? Заради тоа што атрактивноста со платите, со можноста за напредување станува поинтересен во приватниот сектор. Гледате дека државата не може да ги следи платите со такво темпо, ние пет посто кажуваме, но растот на платите на државата е 6,6 посто. Значи, оди приватниот сектор веќе понапред. Во такви едни околности денес приватниот сектор е попримамлив за луѓето и еве да направам споредба. Затекнавме 165.000 вработени во јавната администрација. Во моментов се помалку од 140.000. Значи, за две години и два месеци е падната бројката за 25.000. Тоа само по себе кажува дека водиме грижа, односно не трупаме луѓе во јавната администрација како што тоа се правеше.

ФОКУС: Има ли потреба од толку многу советници. Изгледа како да им се одолжувате на некои луѓе на државна сметка?

ЗАЕВ: Имам советници за коишто сум почувствувал потреба дека може да бидат од помош на државата. Законот ми дава можности да поставувам советници колку што треба. Јас сум димензионирал да имам една третина од бројката советници што ги имал Груевски.

ФОКУС: Имате уште потреба од Зоран Башановиќ, бидејќи уште една година му е продолжен договорот?

ЗАЕВ: Господинот Зоран Башановиќ е мој долгогодишен пријател. Го знам од економијата. Неговиот ангажман е за регионот, тој ги познава компаниите во Србија, во Бугарија, во Грција, во Косово, Албанија, Црна Гора и во Босна и Херцеговина. И тоа како помага во севкупната трговија на Балканот. Тоа е агендата на European economic area или Европската економска заедница, којашто во делот на Западен Балкан ја имаме како цел и приоритет. И Башановиќ е посветен токму на соработката на компаниите, на дигањето на извозот на државата, севкупната трговија…

ФОКУС: Го сменивте телефонот, сега имате и нов број...

ЗАЕВ: Имам и нов апарат и нов број заради тоа што безбедносниот протокол заклучи дека постои можност и вирус да има имплементирано со ваквите пранкери.

ФОКУС: По таа епизода со руските пранкери вие рековте дека не менувате ништо, но по две недели го смените телефонот. Зошто се одлучивте на тоа? Дали тоа има врска со случајот Рекет кога на Катица ѝ е одземен телефонот?

ЗАЕВ: Не, апсолутно не. Прво мојот стар телефон си постои и може да го побараат истражни органи ако имаат било каков сомнеж. Јас сум човек којшто сака да ги почитува професионалните кадри, а тие кажаа: Премиере, не треба да оставите ризик некој да инфилтрирал вируси. Новите технологии носат се. Затоа препорачаа не само бројот, туку и телефонскиот апарат да го променам. Но, веќе го знаат насекаде мојот број. Јас сум таков каков што сум, ако се променам мислам дека ќе бидам друг човек, нема да бидам онаков каков што ме избрале граѓаните. Продолжувам да бидам контактибилен, но морам да си ја вршам и мојата работа, да управувам со извршната власт.

ФОКУС: Сметате ли дека е во ред кога во Собрание ќе му се обратите на пратеник со изразот паламудите?

ЗАЕВ: Еве тоа е мојот карактер. Тоа е прво струмички збор, ние го употребуваме за манипулирање. Кога мислиме „манипулираш“, кажуваме „паламудиш“. Значи, го користиме зборот во секојдневниот жаргон. Кога Влатко Ѓорчев паѓа на тоа ниво, кога манипулира, јас враќам на тоа ниво за да разбере народот дека дефинитивно се злоупотребува таа говорница од некој што 20 години го плаќа државата, додека друг делел плати на своите вработени.

Кога ќе направам грешка, знам да се појаснам, па и да се извинам. Дефинитивно јас ги отворам срцето и душата и го кажувам тоа што го мислам. Мислам дека тоа е вредност, мислам дека сум еден од охрабрувачите на истражувачкото новинарство, на критичкото новинарство, на Фејсбукот и на граѓаните коишто така слободно зборат. Тоа е слободата, тоа е здраво. Ни заздравува општеството, луѓето не знаеја да ја користат слободата. Шепотеа насекаде.

ФОКУС: Со ребалансот на буџетот се планира државата да ги плаќа придонесите за пензиско -инвалидско осигурување ако работодавачот го зголеми примањето за дополнителни 6.000 денари, што за опозицијата е популистичка мерката со директен упад во Уставот. Но, ако годишно за оваа намена ќе одат 40 милиони евра народни пари, а мерката ќе трае три години, што се придобивките за државата?

Мерка е од исклучително значење, бидејќи со неа ќе се поддржат компаниите кои се соочуват со потешкотии за наоѓање и задржување на стручен кадар. На тој начин, ќе се поттикне и продуктивноста на компаниите што е основа за економски раст. Од друга страна ќе се поттикне раздвижувањето на спиралата за забрзан раст на платите. Така, вработените ќе добијат повисоки нето плати и ќе бидат мотивирани да останат на работа. Тоа е мерка која ќе придонесе кон мотивацијата и младите луѓе, и сите други, да останат во државата зашто платите ќе растат. Дополнителен ефект од оваа мерка е што, во суштина, со супституцијата на придонесите за здравствено и пензиско, ќе се помагаат двата фонда, и здравствениот и пензискиот, наспроти на фактот што заради исплатата во кеш, овие фондови не ги добиваа тие средства. Значи, ќе се поттикне приливот на средства во овие два фонда, ги стабилизира, но и отвора можност за дополнителен раст на платите, на пример - во здравството.

Полека, но сигурно, мерката, заедно со проектот Мој ДДВ, станува дел од културата за одговорност кон обврските на компаниите и на граѓаните кон нивните даночни обврски кон државата, кои, на крајот, како разни придобивки повторно се враќаат кај нив.