Во четвртиот панел „Reconciliation and Democracy as Catalyst of Change in the Balkans”, предводен од Првиот потпретседател на Владата и министер за политички систем и односи меѓу заедниците, г-дин Артан Груби, имаше дискусија и од Заменик премиерката на Косово г-ѓа Емилија Реџепи, Државната секретарка на Швајцарија г-ѓа Ливиа Леу, Директорката за Европа и Централна Азија од „European External Action Service“ г-ѓа Ангелина Еицхорст, Високиот претставник на ЕУ за Косово г-дин Мирослав Лајчак, Државниот секретар за надворешни работи на Светата Столица г-дин Мирослав Станислав Васхоски, Специјалниот претставник на Германија за Западен Балкан г-дин Мануел Сарацин, Високиот претставник за БиХ г-дин Христијан Шмид, како и Генералниот секретар на RYCO г-дин Алберт Хани.
„Речникот вели дека помирувањето е повторно воспоставување на пријателските односи или чин на правење едно убедување или гледиште во согласност со друго. Така, сметам дека бевме пријатели, потоа се каравме, а сега пак се враќаме на пријателските односи. Не можам да се сетам на многу од ова во Југоисточна Европа, без разлика колку длабоко и далеку одиме во историјата. Пораснавме со стравот дека Албанците ќе ја однесат оваа земја на друго место, додека не се одваживме да бидеме храбри и да донесеме одлуки да го надминеме нашиот страв. Ја завршивме војната со мировен договор кој на крајот ја направи земјата отворена за сите нејзини граѓани, што резултираше со довербата на граѓаните кон државата. Никој од нас не изгуби ништо од договорите на Охрид, Преспа и за добрососедските односи. Државата, регионот и се што добивме скоро сите, неопходен е дополнителниот чекор за заокружување”, истакна Груби.
„Во регионот, времето како да истекува, а светот како да нема време. Неопходно е да се искористи оваа историска шанса која можеби нема да се повтори”, порача Сарацин.
„Демократијата и помирувањето се столбовите на напредокот на Балканот. Да ги здружиме рацете во градењето посветла иднина, промовирањето на човековите права и зајакнувањето на демократските институции. Заедно, можеме да создадеме траен мир и просперитет“, рече Емилија Реџепи.
Додека Државната секретарка на Швајцарија Ливиа Леу истакна дека: „Демократијата е за дијалог. Не се работи за договор за се, туку за волја да се живее рамо до рамо“.
Директорката за Европа и Централна Азија од „European External Action Service“, Ангелина Еицхорст на панел дискусијата кажа дека: „Демократијата е за дијалог. Не се работи за договор за се, туку за волја да се живее рамо до рамо”.
„Во денешниот Западен Балкан има премногу од минатото, што ја засенува иднината на регионот во ЕУ. Тоа го кочи Балканот, кој на крајот не служи никому, а најмалку на сите негови граѓани. Ова мора да се промени“, истакна Мирослав Лајчак.
Мирослав Станислав Васхоски посочи дека: „Помирувањето е тема од големо значење во христијанството и, во различни форми, и во другите религии. Сепак, тоа е исто така фундаментално прашање во секуларни контексти, особено во политиката, каде што секојдневните предизвици вклучуваат претставување на различни ентитети и барање изводливи решенија за понекогаш спротивставени барања“.
Висок претставник за БиХ Христијан Шмид рече дека: „Нема напредок напред без справување со минатото. Од историјата знаеме дека дури и долгите периоди на економски раст и соработка меѓусебно поврзување на луѓето преку бизнисот не можат да обезбедат стабилно социјално опкружување ако под тепих има стари поплаки”.
„Различноста е нашата сила, а младите од Западен Балкан тоа најдобро го знаат! Тие оформуваат нов наратив, надминувајќи ја старата поделба, и градат мостови на соработка. Да го поддржиме нивниот пат кон помирување”, кажа меѓу другото Алберт Хани.
